Maak een doorstart met jouw bedrijf

Wat is een doorstart?

Een ‘klassieke’ doorstart is de overname van een bedrijf in faillissement. In feite koop je dan de waardevolle bedrijfsonderdelen terug van de curator, die ze namens de failliete boedel verkoopt.

Niet zelden zijn de kopers een of meerdere van de oud aandeelhouders of bestuurders. Die weten vaak als geen ander wat de bedrijfsonderdelen waard zijn. Vaak heeft het voor hen ook meer waarde dan voor iemands anders.

Maar ook anderen kunnen bij de curator een bieding doen op de bedrijfsonderdelen (activa) of een gedeelte daarvan. Soms wordt daarmee het bedrijf in zijn geheel doorgestart. In andere gevallen worden de bedrijfsonderdelen ondergebracht in een andere bestaande onderneming.

Hoe werkt een doorstart?

Als een bedrijf failliet verklaard wordt, wordt er een curator benoemd. Het is de taak van de curator om zoveel als mogelijk geld te verzamelen om de kosten van het faillissement te kunnen dragen en om uit te keren aan de crediteuren. Een van de eerste zaken waar de curator zich meestal op richt is het ten gelde maken van de activa.

Onder activa worden alle waardevolle bedrijfsonderdelen verstaan. Dat kan gaan om apparatuur, machines en andere bedrijfsinventaris. Soms heeft een bedrijf ook waardevol onroerend goed of een volledige dochteronderneming die wel goed draait.

Vaak zijn er ook nog debiteuren die kunnen worden geïnd, heeft de failliete onderneming nog een interessante orderportefeuille met onder handen werk of intellectuele eigendomsrechten zoals een waardevolle handelsnaam. Zodra een bedrijf failliet verklaard wordt, gaat de curator op zoek naar een koper voor die activa. Als een partij het geheel van al die activa koopt en het bedrijf doorzet, vaak in afgeslankte vorm, dan praat je van een doorstart.

Onderhandelen, bieding en activaovereenkomst

De curator zal altijd proberen om een zo hoog mogelijke verkoopopbrengst te realiseren. Bij voorkeur praat hij dan ook met meerdere partijen die een bieding willen doen. Daarnaast spelen er ook andere belangen een rol.

Zo wil de curator vooral ook zekerheid van betaling. Hoe hoger de waarde van de activa die gemoeid is met de overname, hoe meer hij zeker wil weten dat de koper goed is voor zijn geld.

Daarnaast is het voor de curator meestal het beste als hij alle activa ineens aan één partij kan verkopen. Dat scheelt een boel werk, maar bovendien is het geheel vaak meer waard dan de waarde van losse onderdelen samen. Als alle activa ineens wordt verkocht, wordt er meestal ook een bedrag gerekend voor goodwill.

In nagenoeg alle gevallen geldt dat de curator boter bij de vis wilt. Koop op afbetaling, earn-out regelingen etc. leveren onzekerheid op betaling op en passen niet bij een faillissement waar alles draait om zo snel als mogelijk afwikkelen van de boedel.

Als je activa van een curator (terug) koopt, moet er altijd rekening mee houden dat de curator levert met garantie tot aan de deur. Activa worden standaard geleverd ‘as is, where is’  en zeker als de koper een van de oude eigenaren van het bedrijf is, gaat de activaovereenkomst ervan uit dat de koper beter weet wat hij koopt, dan de verkoper.

Goedkeuring rechter-commissaris

Een curator verkoopt voor de activa voor de schuldeisers. Voor die verkoop moet de curator volgens de Faillissementswet de formele toestemming krijgen van de rechter-commissaris die toezicht houdt op het faillissement.

Verkoop van activa in een faillissement gebeurt daarom altijd onder het voorbehoud van toestemming van de rechter commissaris.

Pandrecht, bodemrecht en andere voorkeursrechten

Een curator kan alleen de activa verkopen waar de failliete onderneming recht op heeft. Daarbij moet hij rekening houden met de rechten van derde partijen. Een belangrijke rol is vaak weggelegd voor de bank of een andere financier met pandrecht.

Als er sprake is van een bancaire financiering van de onderneming, een bedrijfskrediet, dan heeft de bank in nagenoeg alle gevallen een vorm van zekerheid bedongen. Meestal gaat het dan in elk geval om een pandrecht op debiteuren, voorraden en inventaris van de onderneming. Soms zijn er ook hypotheekrechten gevestigd.

Als dat pandrecht (of hypotheekrecht) bestaat, dan mag de bank die zaken zelf verkopen om haar schulden te deken. Vaak maakt de curator dan de afspraak met de bank, dat de curator ook die zaken verkoopt en dat de opbrengst wordt verdeeld. De curator vraagt  dan een boedelbijdrage uit de opbrengst.

Als de Belastingdienst zogenaamd bodembeslag heeft gelegd, dan gaat dat meestal weer voor op het pandrecht van de bank op inventaris en of voorraden.

Veel leveranciers leveren hun goederen bovendien met eigendomsvoorbehoud. Die goederen blijven in eigendom van de leverancier totdat ze volledig betaald zijn. In geval van een faillissement zijn ze dat meestal niet. In dat geval hebben zowel de curator als de bank het nakijken en moeten de voorraden (of de verkoopopbrengst ervan) terug naar de leverancier.

De verkoop van activa in een faillissement en de verdeling van de opbrengsten daarvan, is vaak een behoorlijke legpuzzel. Bij het voorbereiden van een doorstart voorbereid, loont het om daar strategisch op voor te sorteren.

Personeel en persoonsgegevens

Ook de softe activa kunnen een belangrijke rol spelen in het faillissement. Een doorstart maken kan een goede oplossing zijn, maar ook voor de nieuwe onderneming heb je goed personeel nodig.

Hier wreekt zich dat het faillissementsrecht en het arbeidsrecht echt een andere insteek hebben. Het faillissementsrecht is harder en meer gericht om het optimaliseren van de verkoopopbrengst ten behoeve van de boedel en dus de schuldeisers.

Het arbeidsrecht daarentegen is er ook om de belangen van de werknemer te beschermen. Daarom geldt dat ook in het geval van een doorstart na een faillissement werknemers bepaalde behouden. Het arbeidsrecht ziet een doorstart als overgang van onderneming en dus gaan zaken als het arbeidsverleden van werknemers (dienstjaren) mee over naar de doorstart. Het voor de doorstarter ook niet altijd mogelijk om alleen die werknemers over te nemen, die je wilt (cherry picking).

Ook hier geldt weer dat een goede voorbereiding en goed advies echt het verschil kan maken voor een succesvolle doorstart.

Failliet verklaard? Maak een doorstart!

Een faillissement het einde van je bedrijf? Nee, na een faillissement kun je een doorstart maken. Ook al is de vennootschap failliet, dat betekent nog niet altijd het einde van de onderneming. Maar alleen als de juiste voorbereidingen tijdig zijn getroffen.

Zit jij op het randje van faillissement maar heb je nog bedrijfsonderdelen die gezond zijn? Failliet worden verklaard hoeft niet het einde van jouw onderneming te betekenen, een doorstart behoort tot een van de mogelijkheden. Neem contact met ons op om de juiste juridische stappen te ondernemen.